Omslag op de werkvloer

Vanaf de kleuterschool tot aan het pensioen dient de mens het kapitalistische systeem. Vele tientallen jaren rennen we rond, vaak met de tong op de schoenen. Eerst op school, daarna op de werkvloer. Het kan ook anders. We kunnen ook een werksysteem bedenken dat in dienst van de mens staat. 

Een werksysteem waarin wij ons volledig potentieel kunnen ontwikkelen, dat energie en inspiratie oplevert en waarbij de opbrengsten gelijkmatig worden verdeeld. We kunnen afwachten tot de top de loper voor ons uitrolt, we kunnen de verandering op de werkvloer ook zelf in gang zetten. De volgende principes helpen ons daarbij op weg:

Veranderingen op de werkvloer

Je hart volgen
In het kapitalistische systeem is er nauwelijks ruimte om je hart te volgen. Er mot gewerkt worden! In het nieuwe systeem is die ruimte er wel. Maar wat is precies je hart volgen? Dit heeft alles met bezieling en inspiratie te maken. We dienen ons af te vragen wat ons motiveert. Waarom richten we een bedrijf op of waarom gaan we bij een bestaand bedrijf aan de slag? In het nieuwe systeem gaat het niet om het verwerven van rijkdom, status en macht, maar om de wens met hart en ziel te leven.

We worden intens gelukkig als we onze passie en inspiratie tot uitdrukking kunnen brengen in ons werk, met alle positieve gevolgen van dien.

Zelfontplooiing
In het kapitalistische systeem moeten we hard werken om te kunnen overleven. In het nieuwe systeem zal iedereen voldoende financiële middelen hebben, waardoor angst om buiten de boot te vallen zal verdwijnen. Werk gaat een ander doel dienen: zelfontplooiing. Met behulp van werk gaan we onze talenten ontdekken, ontwikkelen en benutten. Medewerkers zijn niet langer een kostenpost, maar vormen gelukkige schakels in het werkproces, schakels waarin blijvend geïnvesteerd zal worden. Want hoe sterker en blijer de individuele schakel, hoe plezieriger het werk en hoe krachtiger het bedrijf.

Dienend leiderschap
In het kapitalistische systeem staan vaak mensen met sterke ego's aan de top van een bedrijf. Zij leiden een bedrijf vaak met behulp van autoriteit, rationele overwegingen en eigenbelang. Alles onder het mom van geld verdienen en het liefst zoveel mogelijk.

De top van een nieuw bedrijf zal bestaan uit mensen die afstand hebben gedaan van hun ego, waardoor ze op een meer dienende en inspirerende wijze leiding kunnen geven. Deze nieuwe managers opereren open en eerlijk, laten hun gevoel meespreken en dienen immer het algemeen belang. In rustige tijden vervullen zij een meer ondersteunende rol, in roerige tijden nemen zij het voortouw.

Transparantie
In het kapitalistische systeem lijkt veel, zo niet alles, geoorloofd. Regelmatig verschijnen er in de media berichten over bedrijven die regels aan hun laars lappen. Werken in het nieuwe systeem zal in alle openheid geschieden; dubbele agenda's worden afgeschaft. Transparantie vergroot niet alleen de eerlijkheid, maar versterkt ook de betrokkenheid van medewerkers, klanten en mensen in de omgeving. Hierdoor vormen bedrijven geen onneembare bastions meer in een grote, onpersoonlijke wereld, ze maken er op alle mogelijke manieren deel vanuit.

Duurzaamheid
Veel bedrijfsprocessen zijn lineair van aard. We verzamelen grondstoffen, produceren goederen en verkopen deze. Voldoen de goederen niet meer, dan worden ze weggegooid. Langzaam maar zeker zijn we ons bewust geworden van de keerzijde van deze verspilling. Grondstoffen raken op en natuur en milieu worden vervuild. In de nieuwe tijd zullen de processen cyclisch van aard zijn. We gebruiken alleen wat we nodig hebben, niets wordt weggegooid en alles wordt opnieuw gebruikt. Investeren in een gezonde en schone (werk)omgeving wordt de normaalste zaak van de wereld.

Klein en flexibel
Door allerlei ontwikkelingen, waaronder de komst van computers, heeft het leven op aarde een dynamischer karakter gekregen. Intenties kunnen veel sneller in de stof tot uitdrukking worden gebracht, waardoor veranderingen elkaar sneller gaan opvolgen. Om deze veranderingen in gang te kunnen zetten of om er adequaat op te kunnen reageren, zullen bedrijven klein van vorm en flexibel van aard moeten zijn. Hierdoor krijgen we in de toekomst meer verantwoordelijkheid en medezeggenschap en komen zaken als samenwerking, improvisatie en creativiteit beter uit de verf.

Druk om te veranderen
Hoe krijgt de omslag op de werkvloer gestalte? Door druk die we vanbinnen voelen en door druk van buitenaf.

Steeds meer mensen gaan gehoor geven aan de behoefte om gelukkig te zijn. We willen een zinvol bestaan leiden, waarin we ons zelf kunnen zijn en waarin we ons eigen ei kunnen leggen. Dit geldt voor medewerkers en voor leidinggevenden.

Oude verworvenheden staan niet langer garant voor een blijvend gevoel van geluk. Lease-auto's en een 13e maand verliezen hun aantrekkingskracht, de wens om in een fijne, inspirerende en uitdagende werkomgeving actief te zijn wint aan kracht.

De druk om te veranderen komt niet alleen van binnenuit, de buitenwereld helpt een handje mee. Het kapitalisme, gebaseerd op de strijd om schaarse middelen en gekenmerkt door de kloof tussen arm en rijk, schudt op zijn grondvesten. Hoeveel miljard we ook in de oude economie pompen, de kapitalistische strijd om het bestaan zal op een bepaald moment tot het verleden behoren. Zaken als handelsoorlogen, faillissementen en massawerkloosheid zullen ons dwingen het roer op de werkvloer om te gooien. In dit licht is een economische recessie geen ramp maar een zegen.

In liefde,
David Goedhart